Τα ακάρεα είναι μικροσκοπικοί οργανισμοί (αόρατοι με γυμνό μάτι) που ανήκουν στην οικογένεια των αρθροπόδων, την οικογένεια στην οποία ανήκει και η αράχνη. Ζουν σε όλα τα σπίτια σε συγκεντρώσεις που εξαρτώνται από τις συνθήκες του περιβάλλοντος. Συνήθως περιέχονται 100 με 500 ακάρεα ανά γραμμάριο σκόνης αλλά ορισμένες φορές μπορεί να φτάσουν και τα 20.000/gr. Ζουν περίπου 30 μέρες και τα θηλυκά γεννούν 25 με 30 νέα ακάρεα στη διάρκεια της ζωής τους. Η παρουσία τους δεν έχει σχέση με το πόσο καθαρό είναι ένα σπίτι, αλλά με τις ιδιαίτερες συνθήκες θερμοκρασίας και υγρασίας που επικρατούν στο περιβάλλον του σπιτιού.
Τα ακάρεα τρέφονται από τα νεκρά κύτταρα της επιδερμίδας και τις τρίχες που φυσιολογικά πέφτουν από τον άνθρωπο, άρα ζουν και αναπτύσσονται μόνο κοντά σε ανθρώπους. Δεν δαγκώνουν και δεν είναι βλαβερά, εκτός από την κατηγορία των ανθρώπων που είναι αλλεργικοί σε αυτά. Για την επιβίωση και αναπαραγωγή τους είναι απαραίτητη η τροφή αλλά και κατάλληλες συνθήκες σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας. Οι ιδανικές συνθήκες για την ανάπτυξη και πολλαπλασιασμό τους είναι σχετική υγρασία 75% και θερμοκρασία 25-30o C. Οι μεγαλύτερες συγκεντρώσεις τους βρίσκονται στα στρώματα, στα μαξιλάρια, στους καναπέδες, στα χαλιά, στις κουρτίνες, στις ταπετσαρίες και στα χνουδωτά παιχνίδια.
Διεθνείς έρευνες δείχνουν πως υπάρχει την τελευταία 20ετία μια σημαντική αύξηση στην επίπτωση, νοσηρότητα, θνητότητα και, βέβαια, στο κόστος της διαχείρισης των ασθματικών παροξύνσεων. Κύριο αίτιο όλων αυτών είναι οι ενδοοικιακοί ρύποι και κυρίως τα ακάρεα. Σχετικά πρόσφατες μελέτες δείχνουν πως το 80% των παιδιών προσχολικής και σχολικής ηλικίας είναι ευαισθητοποιημένα στα ενδοοικιακά ακάρεα. Οι Διεθνείς Ιατρικές Οδηγίες συνιστούν την κατά το δυνατό μείωση του βιολογικού φορτίου των ενδοοικιακών ακάρεων με χρήση εξειδικευμένου εξοπλισμού από εκπαιδευμένο προσωπικό.
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής προκαλεί διαρκή συσσώρευση ακάρεων εντός της οικίας σε στρώματα, χαλιά, μαξιλάρια καναπέδες και κάθε υφασμάτινη επιφάνεια. Έτσι, αν δεν εφαρμοστεί ενδοοικιακός καθαρισμός, το περιβάλλον του σπιτιού καθίσταται τοξικότερο και επιβλαβέστερο για την υγεία της οικογένειας, επιβαρυνόμενο δε και από το εξωτερικό περιβάλλον, οδηγεί στην παρόξυνση χρόνιων αλλεργικών και αναπνευστικών νοσημάτων, όπως εξωγενές/αλλεργικό άσθμα, δερματικές ατοπικές αντιδράσεις και αλλεργική ρινίτιδα.
Τα συχνότερα συμπτώματα είναι: μπουκωμένη μύτη, φτάρνισμα, καταρροή και φαγούρα στη μύτη και στα μάτια, ιδίως κατά το πρωινό ξύπνημα. Σε βαρύτερες περιπτώσεις προκαλούνται βήχας ή και επεισόδια δύσπνοιας. Τα συμπτώματα συνήθως εμφανίζονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους, με κάποια επίταση τους φθινοπωρινούς και χειμερινούς μήνες, ανάλογα πάντα με τις συνθήκες υγρασίας. Η διάγνωση της ευαισθητοποίησης στα ακάρεα γίνεται από τους αλλεργιολόγους με τη διενέργεια των αλλεργικών δερματικών δοκιμασιών. Η αντιμετώπιση του προβλήματος συνίσταται στην αποφυγή, στη φαρμακευτική αγωγή και στη θεραπεία απευαισθητοποίησης (ανοσοθεραπεία).